Logistics là gì? Những điều cần biết về ngành Logistics

Logistics là một thuật ngữ phổ biến, được sử dụng nhiều tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ logistics là gì cũng như các hoạt động cụ thể của ngành này. Thấu hiểu điều đó, bài viết dưới đây Lucidplot sẽ tổng hợp và cung cấp cho bạn những kiến thức cụ thể về ngành logistics. Cùng tìm hiểu nhé!

Logistics là gì?

Logistics là một thuật ngữ chuyên ngành gốc Hy Lạp, dịch sang tiếng Việt có nghĩa là “hậu cần”. Hiểu một cách đơn giản, logistics là chuỗi cung ứng bao gồm tổng thể các hoạt động liên quan tới hàng hóa như: đóng gói, nhập kho, vận chuyển, lưu kho, bảo quản, làm thủ tục hải quan, thủ tục giấy tờ khác, ghi ký mã hiệu, tư vấn cho khách hàng, giao hàng cùng các hoạt động khác có liên quan tới hàng hóa theo thỏa thuận với khách hàng nhằm để hưởng một khoản thù lao nhất định.

Trước đây, khi chưa có các đơn vị làm dịch vụ logistics thì mỗi doanh nghiệp đều phải tự thực hiện quy trình này. Để sản xuất và kinh doanh hiệu quả, chiến lược logistics phải được thực hiện tốt. Bởi chúng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tiền bạc và công sức. Đồng thời, giúp việc kinh doanh của doanh nghiệp đạt hiệu quả cao hơn. Một doanh nghiệp thực hiện tốt logistics chiếm lợi thế cao trong thời buổi thị trường có sự cạnh tranh mạnh mẽ như hiện nay.

Tuy nhiên, đây thực chất là định nghĩa về dịch vụ logistics. Đa phần người Việt đều định nghĩa logistics là “hậu cần”. Tuy nhiên, đó không phải ý nghĩa đầy đủ về logistics hiện đại.

Theo Hiệp hội các nhà chuyên nghiệp về quản trị chuỗi cung ứng CSCMP có đưa ra định nghĩa logistics như sau:

“Quản trị logistics là một phần trong hoạt động quản trị chuỗi cung ứng, bao gồm các công việc: hoạch định, thực hiện, kiểm soát vận chuyển và dự trữ hàng hóa, dịch vụ cũng như các thông tin liên quan tới nơi hàng xuất phát tới nơi cần tiêu thụ theo nhu cầu khách hàng.

Hoạt động cơ bản của quản trị logistics cơ bản bao gồm: quản trị vận tải hàng hóa xuất – nhập; quản trị thiết lập mạng lưới logistics; quản trị đội tàu, kho bãi, vật liệu, thực hiện đơn hàng; quản trị tồn kho; quản trị hoạt định cung – cầu; quản trị nhà cung cấp dịch vụ thứ ba.

Ở một mức độ khác, chức năng của logistics có thể bao gồm các hoạt động như: tìm nguồn đầu vào – ra; hoạch định hoạt động sản xuất, đóng gói; dịch vụ khách hàng.

Tóm lại, quản trị logistics là chức năng tổng hợp và tối ưu hóa tất cả các hoạt động logistics. Đồng thời, phối hợp các hoạt động logistics với marketing, sản xuất, kinh doanh, tài chính, công nghệ thông tin.”

Xem thêm: Nhập hàng Trung Quốc ở đâu? Top 5 trang web order hàng Trung Quốc

Những điều cần biết về ngành Logistics

Các hoạt động chính của Logistics

Ngành Logistics có vẻ rộng lớn nhưng nhìn chung lại ngành này có các hoạt động chính sau:

• Vận tải: Đây là hoạt động cốt lõi của logistics, bao gồm vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường hàng không,… Vận tải là hoạt động quan trọng nhất của logistics, giúp đưa hàng hóa từ nơi sản xuất đến nơi tiêu dùng. Vận tải có thể được thực hiện bằng nhiều phương thức khác nhau, bao gồm đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường hàng không,..
• Kho bãi: Đây là hoạt động lưu trữ hàng hóa trong một thời gian nhất định trước khi được vận chuyển đến nơi tiêu dùng. Kho bãi giúp đảm bảo hàng hóa được lưu trữ an toàn, chất lượng và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Kho bãi có thể được xây dựng hoặc thuê tùy theo nhu cầu của doanh nghiệp.
• Quản lý tồn kho: Đây là hoạt động kiểm soát số lượng và chất lượng hàng hóa trong kho, đảm bảo đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Quản lý tồn kho giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động. Quản lý tồn kho bao gồm việc xác định nhu cầu hàng hóa, đặt hàng, nhận hàng, kiểm kê hàng tồn kho và xử lý hàng tồn kho dư thừa.
• Thực hiện đơn hàng: Đây là hoạt động tiếp nhận, xử lý và giao hàng hóa theo yêu cầu của khách hàng. Thực hiện đơn hàng giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả. Thực hiện đơn hàng bao gồm việc tiếp nhận đơn hàng, xác minh thông tin đơn hàng, chuẩn bị hàng hóa và giao hàng
• Quản lý thông tin: Đây là hoạt động thu thập, phân tích và xử lý thông tin liên quan đến hoạt động logistics. Quản lý thông tin giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định đúng đắn trong hoạt động logistics. Quản lý thông tin bao gồm việc thu thập, phân tích và xử lý thông tin liên quan đến hoạt động logistics, chẳng hạn như thông tin về hàng hóa, phương thức vận tải, kho bãi, khách hàng,…

Xem thêm: Top 10 phần mềm quản lý hợp đồng doanh nghiệp nên sử dụng

Các hình thức của logistic

Hoạt động quản trị logistics hiện có 4 hình thức phổ biến bao gồm:

1 PL Logistics (First Party Logistics)

Đây là hình thức quản trị logistics mà ở đó, doanh nghiệp sản xuất tự thực hiện và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động logistics từ lưu trữ, vận chuyển đầu vào – đầu ra và giao hàng tới tay người mua cuối cùng.

2 PL Logistics (Second Party Logistics)

Ở hình thức 2, doanh nghiệp vừa thực hiện hoạt động quản trị logistics vừa thuê ngoài dịch vụ logistics cho một số hoạt động nhất định trong chuỗi hoạt động của mình.

3PL Logistics (Third Party Logistics)

Ở hình thức thứ 3, doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh thuê ngoài một công ty logistics chuyên nghiệp để thực hiện một hoặc vài hoạt động của logistics. Hình thức này khá phổ biến bởi hầu hết các doanh nghiệp vận tải hiện nay đều hoạt động theo cách này, do vậy cũng rất khó khăn để chọn được dịch vụ uy tín, nếu bạn cũng đang quan tâm và cần tìm một “dịch vụ có tâm” thì có thể tham khảo tại website: vanchuyenhangnguyhiem.vn của công ty Nam Phú Thịnh ExPress – doanh nghiệp đã có hơn 12 năm trong lĩnh vực vận tải.

4PL Logistics (Fourth Party Logistics)

Ở hình thức thứ 4, doanh nghiệp thuê đơn vị logistics để lo toàn bộ mọi hoạt động về logistics từ đầu ra, phân phối, quản lý, điều hành và vận chuyển hàng Bắc Nam – giao hàng hóa.

Ngoài ra, với sự bùng nổ của trang thương mại điện tử, hình thức 5PL sẽ nhanh chóng giúp doanh nghiệp quản lý được hàng hóa, thực hiện hoạt động logistics đơn giản, thông minh và hiệu quả hơn.

Cơ hội nghề nghiệp của ngành Logistics

Ngành Logistics đang phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho các bạn sinh viên. Các vị trí việc làm trong ngành Logistics bao gồm:

• Chuyên viên logistics: Thực hiện các hoạt động logistics cụ thể, chẳng hạn như vận tải, kho bãi, lưu trữ, phân phối,… Chuyên viên logistics là vị trí việc làm phổ biến nhất trong ngành Logistics. Chuyên viên logistics có thể làm việc trong các lĩnh vực vận tải, kho bãi, lưu trữ, phân phối,…
• Quản lý logistics: Quản lý các hoạt động logistics của doanh nghiệp. Quản lý logistics là vị trí việc làm cấp cao hơn, đòi hỏi kinh nghiệm và kỹ năng quản lý. Quản lý logistics có thể làm việc trong các doanh nghiệp sản xuất, thương mại, dịch vụ logistics,…
• Giám đốc logistics: Lãnh đạo và quản lý toàn bộ hoạt động logistics của doanh nghiệp. Giám đốc logistics là vị trí việc làm cao nhất trong ngành Logistics. Giám đốc logistics chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hoạt động logistics của doanh nghiệp.

Các cơ hội nghề nghiệp của ngành Logistics trong tương lai được dự đoán sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Do đó, nếu bạn quan tâm đến ngành Logistics, hãy tìm hiểu thêm về ngành này để có thể lựa chọn cho mình một nghề nghiệp phù hợp.

Xem thêm: Top 10 công ty đặt hàng Taobao – Order hàng Trung Quốc uy tín

Ngành logistic học trường nào?

Tại Việt Nam, có rất nhiều trường đại học đào tạo ngành Logistics. Dưới đây là một số trường đại học đào tạo ngành Logistics uy tín:

• Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (UEH): Đây là trường đại học đầu tiên và uy tín hàng đầu về đào tạo ngành Logistics tại Việt Nam. Trường đào tạo ngành Logistics với ba chuyên ngành: Quản trị logistics, Quản trị chuỗi cung ứng và Kinh doanh quốc tế.
• Trường Đại học Ngoại thương (FTU): Trường đào tạo ngành Logistics với chuyên ngành Quản trị logistics
  Trường Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội (UEB): Trường đào tạo ngành Logistics với chuyên ngành Quản trị logistics.
• Trường Đại học Thương mại (TMU): Trường đào tạo ngành Logistics với chuyên ngành Quản trị logistics.
• Trường Đại học Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh (UTH): Trường đào tạo ngành Logistics với chuyên ngành Quản trị logistics.
• Ngoài ra, còn có một số trường đại học khác đào tạo ngành Logistics như: Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Quốc tế RMIT Việt Nam, Đại học Hoa Sen, Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh,…

Khi lựa chọn trường đại học để học ngành Logistics, bạn cần cân nhắc kỹ các yếu tố sau:

• Uy tín của trường: Uy tín của trường là yếu tố quan trọng đầu tiên cần cân nhắc khi chọn trường đại học học ngành Logistics. Bạn nên lựa chọn trường đại học có uy tín, chất lượng đào tạo tốt. Bạn có thể tham khảo ý kiến của các bạn bè, người thân hoặc tìm hiểu thông tin trên mạng để đánh giá uy tín của các trường đại học.
• Chương trình đào tạo: Chương trình đào tạo là yếu tố quan trọng thứ hai cần cân nhắc khi chọn trường đại học học ngành Logistics. Bạn nên lựa chọn trường đại học có chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu và mục tiêu nghề nghiệp của bạn. Bạn cần tìm hiểu kỹ về chương trình đào tạo của từng trường, bao gồm các môn học, phương pháp giảng dạy, cơ sở vật chất,…
• Cơ hội việc làm: Cơ hội việc làm là yếu tố quan trọng thứ ba cần cân nhắc khi chọn trường đại học học ngành Logistics. Bạn nên lựa chọn trường đại học có nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp. Bạn có thể tìm hiểu về cơ hội việc làm của các trường đại học thông qua các buổi hội thảo, sự kiện tuyển dụng,…
• Ngoài ra, bạn cũng cần cân nhắc các yếu tố khác như vị trí địa lý của trường, chi phí học tập,..

Các kiến thức cần có để làm logistic

Nếu bạn đang có dự định sản xuất kinh doanh hoặc dấn thân vào ngành logistics, trước tiên, bạn cần chuẩn bị cho mình những kiến thức về ngành này.

Tùy vào từng vị trí, vai trò khác nhau, bạn sẽ cần có những kiến thức chuyên ngành cụ thể để hoàn thành nhiệm vụ công việc của mình. Tuy nhiên, dù ở bất kỳ vai trò nào, bạn cũng cần có những kiến thức cơ bản về logistics sau đây:

Thuật ngữ	Nội dung	Mục đích
Incoterms	Các điều kiện về thương mại quốc tế	Việc hiểu rõ các điều kiện thương mại quốc tế sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn về công việc của người làm xuất – nhập khẩu. Đây cũng là yếu tố quyết định đến địa điểm giao hàng cùng các bộ chứng từ liên quan phía sau. Tóm lại, Incoterms chính là kim chỉ nam quan trọng trong ngành logistics bạn cần nắm được.
Bộ chứng từ xuất nhập khẩu	Chứng từ xuất nhập khẩu là những giấy tờ cần thiết để hoàn thành việc xuất/nhập khẩu một lô hàng. (chứng từ xuất khẩu invoice, packing list, CO…; nhập khẩu L/C; hợp đồng, tờ khai,…	Đây là những thủ tục cần thiết nếu bạn muốn xuất hoặc nhập khẩu một lô hàng nào đó từ nước ngoài.
Bảo hiểm hàng hóa	Là bảo hiểm cho các rủi ro đối với hàng hóa trong quá trình vận chuyển	Đây cũng là điều cần thiết để làm thủ tục giao nhận hàng hóa cũng như đảm bảo an toàn cho lô hàng của bạn.
Khai báo Hải quan Vnaccs	Khai báo qua tài khoản của Tổng cục Hải quan về quản lý xuất nhập khẩu hàng hóa	Kỹ năng cơ bản của một nhân viên logistics và là nghiệp vụ quan trọng đối với các doanh nghiệp làm logistics hiện nay.
Thủ tục giao nhận hàng hóa	Các văn bản cần thiết để hoàn tất giao nhận hàng hóa	Quy trình giao nhận hàng hóa đều được thể hiện rõ ràng và bạn cần phải nắm được.
HS code, tính thuế, làm kiểm tra chuyên ngành	Các dịch vụ mà công ty logistics cung cấp cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.	Doanh nghiệp tính thuế, tra mã code và làm các thủ tục chuyên ngành cho công ty xuất nhập khẩu.

Các kỹ năng cần thiết khi làm logistic

Theo công ty Piget Logistics nhập hàng Trung Quốc thì để có thể làm tốt công việc logistics, có kiến thức thôi chưa đủ, bạn cần có cho mình những kỹ năng quan trọng như:

• Khả năng nhìn thấu bức tranh toàn cảnh quy trình logistics để có thể lường trước được những rủi ro, phát sinh có thể xảy ra trong quá trình hoạt động. Đồng thời, bạn cũng cần xây dựng được kế hoạch dự phòng nếu cần thiết.
• Khả năng thích ứng và linh hoạt, đặc biệt là trong thay đổi chuỗi cung ứng. Nhất là trong thời kỳ hiện nay, logistics ngày càng phát triển.
• Bình tĩnh dưới áp lực là phẩm chất cực kỳ quan trọng để bạn có thể hòa nhập được với công việc, thực hiện đúng các hoạt động, tránh rủi ro,… sai lệch gây hỏng “mắt xích” logistics nào đó.
• Kỹ năng giải quyết vấn đề là điều cần thiết giúp bạn thành công trong lĩnh vực này.
• Trung thực trao đổi với khách hàng mỗi khi có vấn đề về vận chuyển để 2 bên cùng san sẻ, giải quyết mới là hướng đi đúng đắn giúp tạo niềm tin của khách hàng, củng cố mối quan hệ công ty bạn với đối tác.
• Ngoài ra, bạn cũng cần liên tục cải thiện các hiệu quả công việc, hiểu về quản lý, khả năng giải tỏa căng thẳng, giảm áp lực,… Tất cả những điều này sẽ giúp bạn nhanh chóng đạt được thành công trong lĩnh vực logistics này.

Qua bài viết trên Lucidplot đã giúp bạn hiểu được Logistics là gì cũng như các thông tin vô cùng hữu ích về ngành. Hãy tiếp tục theo dõi Lucidplot để cập nhật các thông tin mới nhất về ngành Logistics cũng như các ngành “hấp dẫn” khác trên thị trường nhé!